In 2011 ben ik gestart met Bedrijvige Vrouwen (toen Cherchez la Femme genaamd), een netwerk of community van vrouwelijke ondernemers die wonen of werken in Amsterdam West. Het allereerste idee voor Bedrijvige Vrouwen ontstond toen ik vijf maanden na de geboorte van mijn jongste dochter gediagnosticeerd werd met een zeldzame en ernstige aandoening. Volgens de artsen moest ik zo snel mogelijk met een langdurig ziekenhuistraject starten. Dat kon helemaal niet was mijn reactie. Dat past niet in mijn planning. Ik had net een hele grote opdracht aangenomen. Een surpsisefeest. Alles erop en eraan, rode loper, tenten, catering, styling villa, pianist etc.
Spanningsveld gezondheid, ondernemen, huishouden
Het bericht over mijn gezondheid bracht mij vooral onrust over de financiele situatie. Want hoe moesten we dan leven? Mijn man en ik beide zelfstandigen met de zorg voor twee kinderen onder de vijf jaar. En hoge maandelijkse vaste lasten. Dus terwijl de artsen mij ‘stalkten’, pakte ik naast de zorg voor mijn jongste al snel mijn werkzaamheden weer op. En plande het hele ziekenhuisverhaal na de hele grote opdracht. Op het ziekenhuisbed deed ik nog een interview met een dagblad. En tijdens mijn eerste behandeling stelde ik doodziek nog een feestpakket samen voor een klant. En achteraf gezien veel te snel voor mijn gezondheid, voerde ik 2 maanden na een zware ingreep alweer 2 opdrachten uit.
In deze periode was ik graag in contact gekomen met andere vrouwelijke ondernemers die dit was overkomen. Hoe gingen zij om met dat spanningsveld van gezondheid, zorg voor de kinderen, financien en opdrachten voor de toekomst zeker stellen? Door de noodgedwongen rust volgde ruimte om vaker met mensen in gesprek te treden in de buurt. Ik ontmoette ook steeds meer vrouwelijke ondernemers uit West, op het schoolplein, in de speeltuin, op het bankje in de zon. Vrouwen en bedrijven die eerder niet zichtbaar waren voor mij. Vrouwen die ik had kunnen inhuren en met wie ik kennis en ervaringen kon delen. Waarom waren deze vrouwen en hun bedrijven zo weinig zichtbaar? Als onderzoeksnurt dook ik daar verder in. Cijfers van O&S bevestigden het beeld dat een grote groep (vrouwelijke) zzp-ers in steden weinig zichtbaar is.
Zichtbaarheid
Het idee om vrouwelijke ondernemers in West zichtbaar te maken en onderling te verbinden was geboren. Met het doel om mijzelf en andere vrouwelijke ondernemers economisch te versterken. Zichtbaarheid voor potentiele opdrachtgevers is belangrijk om je business te laten groeien. Vrouwelijke ondernemers moeten ziczelf in the spotlight zetten, vooral wanneer de economie wat minder draait. En onthouden dat het niet is wat je weet , maar wie je kent .” Dus we moeten stoppen ons te gedragen als verlegen meisjes, als we dat nog doen. En ook werken aan onze gunfactor.
Vrouwelijk ondernemerschap en de lokale economie
Maar wat kan vrouwelijk ondernemerschap nou meer dan ondernemerschap betekenen voor een lokale economie? Ondernemers in het algemeen zijn de drijvende kracht achter de creatie van banen, het ontwikkelen van innovaties, het versnellen van structurele veranderingen in de economie… Vrouwelijk ondernemerschap in het bijzonder wordt echter steeds meer erkent als een belangrijke bron voor economische groei. Het heeft groot potentieel. Vrouwelijke ondernemers bieden de samenleving andere oplossingen voor management, organisatie en zakelijke problemen.
Aansprekende voorbeelden in en buiten West zijn:
- Toon
- Shoppen via Skype
- Books & Bubbels (moet helaas noodgedwongen stoppen)
Maar vrouwelijk ondernemerschap betekent meer voor de ontwikkeling van lokale economieën. “Meer succesvolle vrouwelijke ondernemers leidt ook tot armoedereductie en vergroting van zowel welvaart als welzijn. Vrouwen investeren namelijk een veel groter deel van hun inkomen terug in de maatschappij dan mannen. Zij investeren in het gezin, (hun) kinderen en in hun educatie en scheppen zo een meerwaarde voor gezinnen en de samenleving als geheel”, aldus Josette Dijkhuizen, ondernemer en vrouwenvertegenwoordiger Algemene Vergadering van de Verenigde Naties 2013.
Bedrijvige Vrouwen en Amsterdam West
Lokale economieen zoals bijvoorbeeld Amsterdam West kunnen hiervan profiteren. Zeker ook als het gaat om de empowerment of emancipatie van andere vrouwen in West. Bedrijvige Vrouwen wordt een paar keer per week benaderd door vrouwen met de vraag wat Bedrijvige Vrouwen voor hen kan betekenen. Hoogopgeleide en minder opgeleide vrouwen, vrouwen met veel of weinig werkervaring, werkloze vrouwen, vrouwen die informeel al ondernemen etc. Kennelijk heeft het vrouwelijk ondernemerschap een grote aantrekkingskrachtop andere vrouwen die ondernemender of ondernemer willen worden. Het zichtbaar worden van voorbeelden van vrouwelijke ondernemers in hun omgeving werkt enthousiasmerend. Ze zien daden en geen woorden en willen graag in contact komen met en leren van vrouwelijke ondernemers. Voor sommige vrouwen is dit contact een allereerste stap in de richting van groei, niet perse richting ondernemerschap. Het werkt emanciperend.
Vanwege de vele verzoeken van vrouwen uit West wil Bedrijvige Vrouwen in 2014 ook workshops en trainingen aanbieden. Voor enerzijds voor vrouwen (uit West) die ondernemender willen worden en anderzijds voor startende en gevestigde ondernemers (uit West). Stadsdeel West betaalt mee aan de ontwikkeling van een trainingstraject.
Bedrijvige Vrouwen Amsterdam
Bedrijvige Vrouwen is inmiddels gericht op vrouwelijke ondernemers en zzp-ers uit heel Amsterdam , die hun bedrijf, zichzelf en hun producten & diensten zichtbaar willen maken. Het initiatief is in een paar maanden uitgegroeid tot een lokaal en laagdrempelig, vrouwen- ondernemersnetwerk. Er nemen momenteel ruim 700 vrouwelijke ondernemers actief deel, en dat aantal groeit explosief. Bedrijvige Vrouwen is mede financieel mogelijk gemaakt door Stadsdeel Amsterdam West en Gemeente Amsterdam (DMO). In Nieuw-West is Bedrijvige Vrouwen Nieuw West opgericht en in Zuidoost zijn vrouwen net gestart om Bedrijvige Vrouwen Zuidoost te starten. In Oost is een startbijeenkomst geweest en zijn inmiddels 2 vrouwen opgestaan die daar de kar willen trekken.
Vrouwelijke ondernemers zijn vaak vrouwen die elkaar in verschillende hoedanigheden ontmoeten zonder van elkaar te weten dat het ondernemers zijn. Het netwerk brengt al deze onderneemsters bij elkaar en biedt tevens een uitgelezen mogelijkheid om kennis en kunde te delen, diensten aan opdrachtgevers aan te bieden en advies in te winnen. De kracht van het Bedrijvige Vrouwen netwerk zit hem grotendeels ook in het opbouwen en uitbouwen van elkaars gunfactor.
Overheid en vrouwelijk ondernemerschap
Gemeenten zouden serieus moeten kijken naar mogelijkheden of tools om het potentieel aan vrouwelijk ondernemerschap ten volste te kunnen benutten in hun gemeente. En kijken naar factoren die vrouwelijk ondernemerschap op een meer significante manier beïnvloeden dan mannelijk ondernemerschap. De beschikbaarheid van kapitaal ,de zorg voor kinderen en toegang tot professionele netwerken vormen barrières. Uit diverse calculaties blijkt dat als vrouwelijke ondernemers dezelfde toegang tot professionele netwerken, kapitaal en evaluatie van kansen hadden als mannen, er meer banen gecreëerd zouden kunnen worden binnen vijf jaar. Als je de ambitie hebt als overheid om vrouwelijke ondernemers verder te helpen, leg dan de focus op;
- het vergroten van de toegang tot financiele middelen;
- het toegankelijk maken van vergunningen;
- het vergroten van toegang tot professionele netwerken;
- het vergroten van toegang tot kennis.
Daar zit grote winst wanneer je het succes bij vrouwelijke ondernemers wil vergroten en het welzijns- en welvaartniveau in de wijken wilt verhogen.
Strategieen
(Gemeentelijke) strategieën hiervoor kunnen zich richten op:
- het promoten en (lokaal) inhuren van vrouwelijk ondernemerschap.
- het inzetten van de kennis en ervaring van vrouwelijke ondernemers om vrouwen te empoweren.
- het ontsluiten en zichtbaar maken van het potentieel aan vrouwelijk ondernemerschap in wijken.
- het strategisch inzetten van relevante lokale netwerken die vrouwelijk ondernemerschap versterken.
- het inzetten van vrouwelijke ondernemers als rolmodel (mentoring en coaching).
- het samenbrengen, ondersteunen of faciliteren van vrouwelijke ondernemers, banken en investeerders. De beschikbaarheid van kapitaal is belangrijk voor ondernemerschap.
- initiatieven die de zorg voor kinderen en/of het huishouden vergemakkelijken zoals in België het principe van dienstencheques.
- beleidslijnen uit te werken die vrouwen de mogelijkheid bieden hun privé- en beroepsleven te combineren, (bv d.m.v. van aangepaste en betaalbare kinderoppasdiensten).
- het promoten van vrouwelijk ondernemerschap als A-merk om de kwaliteit van vrouwelijk ondernemerschap in de wijk te verkopen.
Bronnen: VROUWELIJK ONDERNEMERSCHAP IN HET LICHT VAN EUROPA. Een evaluatie van het Europees beleid inzake vrouwelijk ondernemerschap 2012
Persbericht AVVN 2013: Eigen ondernemerschap sterkt vrouwen